Ethische Code
Begeleiding van mensen met relatievragen vereist grote zorgvuldigheid. Cliënten zijn vaak kwetsbaar. Überhaupt het openstellen voor een intieme partnerrelatie maakt al kwetsbaar. De uitdagingen die ze tegenkomen en waarvoor ze begeleiding zoeken maakt die kwetsbaarheid groter. Tijdens de begeleiding stellen ze zich, als het goed is, open voor hun begeleider(s) wat hun kwetsbaarheid nog eens verder vergroot. Dat vraagt van relatiebegeleiders een grondig ethisch besef en handelen. Voor begeleiders van consensueel nonmonogame relatie geldt dat nog extra, omdat de ethiek rond monogamie en nonmonogamie maatschappelijk nog steeds gevoelig ligt. Daarom hechten we er als Groot Hart Groep aan dat onze leden deze Ethische Code onderschrijven.
Definitie CNM
Onder consensuele nonmonogamie (vanaf hier CNM) verstaan wij: de mogelijkheid om meerdere romantische, seksuele, intieme of anderszins betekenisvolle relaties aan te gaan, met instemming en afstemming tussen de betrokkenen. Consensueel draagt hier een dubbele betekenis: met consensus, dus dat alle betrokkenen op één lijn zitten over (de vorm van) nonmonogamie en er bij frictie of conflict naar streven weer tot die overeenstemming te komen, en consentgebaseerd, waarmee geïnformeerde instemming en afstemming tussen alle betrokkenen wordt gewaarborgd. We doelen dus niet op de nauwe definitie van consent, die enkel “toestemming” beslaat. Nonmonogamie is een brede waaier aan relationele ervaringen, die verschillende zwaartepunten hebben. Vrijheid, verbinding en verantwoordelijkheid gaan daarbij hand in hand in hand, ongeacht de exacte invulling die iemand aan CNM geeft.
Grondwaarden
Leden van de Groot Hart Groep onderschrijven de volgende waarden en dragen die uit in hun werkzaamheden, waaronder die met cliënten.
Autonomie
Onder autonomie verstaan wij de vrijheid en het vermogen van de mens om diens bestaan vorm te geven in relatie tot anderen. Autonomie omvat zelfbeschikkingsrecht en keuzevrijheid enerzijds, de eigen verantwoordelijkheid nemen daarvoor anderzijds, en de spanning daartussen. Wij staan ervoor dat personen vrij zijn om relaties aan te gaan, vorm te geven en te beëindigen, zonder dwang, manipulatie en druk vanuit wie dan ook. Deze vrijheid komt met de verantwoordelijkheid om zorgvuldig met relaties en alle betrokkenen om te gaan, en daar ondersteunen wij onze cliënten bij.
Verbinding
Het ervaren van verbinding is een fundamentele menselijke behoefte, ongeacht iemands achtergrond, identiteit of relatievoorkeur. Met verbinding bedoelen we dat partners/geliefden een diepe emotionele band met elkaar voelen, loyaal en toegewijd aan elkaar zijn, zich veilig weten en durven ontspannen bij elkaar en zich gezien, begrepen, gerespecteerd en gesteund weten. Als relatiebegeleiders erkennen we dat nonmonogamie een valide manier is om in verbinding te leven. Verbinding met meerdere geliefden sluit loyaliteit naar elke partner niet uit. Wij als relatiebegeleiders ondersteunen cliënten in het congruent leven van hun gevoelde (verlangen naar) langdurige, betekenisvolle verbinding.
Consent
Met consent bedoelen wij: vrijwillige, wederzijdse, uitgesproken instemming en afstemming tussen alle betrokkenen. Met instemming bedoelen we de vrijwillige afspraak om elkaar zeggenschap te geven over onderdelen van het leven, zoals condities waaronder nonmonogamie mogelijk is. Instemming is dynamisch en kan veranderen. Onder afstemming verstaan we het continue proces van het elkaar informeren over voorgenomen plannen of afgelopen gebeurtenissen en elkaar meenemen in ieders belevingswereld. Partners nemen een eigen besluit maar nemen de ervaring en het belang van anderen wel mee in de afweging. Met consent bedoelen we dus niet zozeer het juridische begrip toestemming, dat gaat over de niet-onderhandelbare zeggenschap. Wij ondersteunen cliënten om consentgebaseerd met elkaar om te gaan, ook als dat inhoudt dat (een van) de partners seksueel, romantisch of relationeel contact wil buiten hun eigen relatie. Wij begeleiden cliënten zonder vooroordeel wanneer consent ingewikkeld wordt. We dringen geen oplossing op en sturen cliënten niet in de richting van een specifieke relatievorm, welke dat ook is. We houden er zicht op dat afspraken niet gemaakt worden onder druk en zijn sensitief naar ongelijkwaardigheden en afhankelijkheden die in relaties kunnen voorkomen.
Inclusiviteit
Inclusiviteit in partnerrelaties betekent voor ons dat we cliënten ondersteunen om relaties te creëren waarin alle partners zich volledig geaccepteerd, gewaardeerd en gerespecteerd voelen, ongeacht hun individuele achtergronden, identiteiten, relatievormen, voorkeuren of kenmerken. Dit betekent dat alle cliënten zich vrij mogen voelen om zichzelf te zijn en hun relaties vorm te geven zonder afwijzing of veroordeling. Wij ondersteunen cliënten bij het elkaar gaan (h)erkennen en respecteren als unieke individuen. We helpen hen om elkaar ruimte te bieden voor diversiteit in denken, voelen en handelen binnen en buiten de relatie. We geven gelijke ruimte aan alle partners om hun behoeften, wensen en verwachtingen uit te drukken en hechten aan elk verlangen evenveel belang.
Transparantie
Wij vinden dat partners recht hebben op alle informatie die mogelijk belangrijk voor hen is. Wij stimuleren transparantie, openheid en oprechtheid in communicatie, zelfs of juist als het moeilijk of ongemakkelijk is. Wij zien transparantie als een noodzakelijke voorwaarde voor autonomie, verbinding, consent en inclusiviteit. We ontraden liegen, verzwijgen of het achterhouden van mogelijk relevante informatie en ondersteunen cliënten bij het bespreekbaar maken van ingewikkelde of pijnlijke zaken.
De begeleidingsrelatie
- De begeleider zal diens kennis en vaardigheden bewust gebruiken ten bate van de ontwikkeling, het herstel en het welzijn van diens cliënten.
- De begeleider weegt zorgvuldig af of de vraagstelling, thematiek en omstandigheden van cliënten adequate begeleiding mogelijk maken. Daarbij maakt de begeleider een zorgvuldige inschatting van mogelijke negatieve bijverschijnselen voor de leefwereld van de cliënt en diegene stemt de begeleiding daarop af.
- De begeleider eerbiedigt de persoonlijke, zowel fysieke als geestelijke, integriteit van de cliënt en diens autonomie. De begeleider bewaakt daarbij de eigen plek, rol en taak in begeleider-cliëntrelatie, voor de duur van het traject en voor een relevante periode na afloop. Dat houdt onder meer in dat de begeleider geen seksuele of romantische relatie nastreeft of aangaat met cliënten.
- Bij het optreden van verliefdheid tijdens de begeleiding, bij begeleider of cliënt, is voortzetting van de begeleiding ongewenst. De begeleider rond de begeleidingsrelatie zorgvuldig af en spant zich in om adequate andere begeleiding voor de cliënt te vinden.
- Ook in een relevante afkoelingsperiode na afloop van de begeleiding gaat de begeleider geen seksuele of romantische relatie aan met ex-cliënten. De lengte van de afkoelingsperiode is afhankelijk van de lengte en intensiteit van het begeleidingstraject, maar is tenminste een jaar. In alle gevallen waarin een begeleider overweegt een romantische of seksuele relatie aan te gaan met een ex-cliënt, bespreekt diegene dit vooraf met tenminste twee collega’s (leden van de GHG of andere beroepsgroep).
Begeleidingsafspraken
- De begeleider maakt met een cliënt relevante en haalbare afspraken over het begeleidingstraject. Daarin wordt ieders plek, taak en rol op de laag van de inhoud en relatie afgesproken. Alle partijen onderschrijven de afspraken met de intentie zich daaraan te houden. De begeleidingsafspraken moeten het inhoudelijk contract dienen en moeten toetsbaar zijn aan de vijf uitgangspunten waarop deze Ethische Code is gestoeld. Begeleider en cliënt toetsen met enige regelmaat of de afspraken nog relevant en haalbaar zijn en of die bijstelling behoeven.
- In het geval een de begeleiding van een koppel of constellatie maakt de begeleider afspraken of, en zo ja onder welke voorwaarden, partners ook individueel begeleid kunnen worden.
- De contractuele relatie eindigt met de beëindiging van het begeleidingstraject. . Niettemin zijn er professionele verantwoordelijkheden die doorgaan nadat het traject is beëindigd: de begeleider behoudt de overeengekomen vertrouwelijkheid en vermijdt exploitatie van de relatie, op wat voor manier dan ook.
- De begeleider zal alleen dan een begeleidingstraject aangaan of in stand houden, wanneer er geen andere activiteiten of relaties tussen de begeleider en de cliënt spelen die de begeleiding in gevaar kunnen brengen. Dit vraagt bijvoorbeeld een zorgvuldige afweging wanneer begeleiders cliënten ontmoeten in community-activiteiten, als privé-persoon of als organisator. In geval van twijfel bespreekt de begeleider de situatie met twee GHG-leden.
- De begeleider stemt de gekozen aanpak af op de psychische, fysieke en emotionele draagkracht van de cliënt en aan alles waar de cliënt stabiliteit en houvast aan ontleent.
- De begeleider houdt een degelijke dossiervoering bij van alles wat relevant is voor het begeleidingstraject. De cliënt heeft recht op inzage in dit dossier, met uitzondering van de gegevens die geen betrekking hebben op de cliënt zelf. Verder heeft niemand, zonder schriftelijke toestemming van de cliënt, recht op inzage in het betreffende dossier. De begeleider zal niet meer persoonsgegevens verzamelen dan voor adequate begeleiding noodzakelijk is.
- De begeleider geeft over de cliënt geen herleidbare informatie aan derden, en wint geen informatie bij derden in, dan met uitdrukkelijke toestemming van de cliënt. Niet-herleidbare informatie kan wel gedeeld worden voor bijvoorbeeld intercollegiaal overleg, intervisie en supervisie.
- In het aangaan van een contractuele relatie neemt de begeleider de verantwoordelijkheid om te zorgen voor een passende werkomgeving.
- De begeleider zal de cliënt informeren over het feit dat diegene deelneemt aan de Ethische Code van de Groot Hart Groep
- De cliënt mag erop rekenen dat de begeleider gegevens niet langer bewaart, dan voor adequate begeleiding noodzakelijk is.
Professionaliteit
- De begeleider zal een zorgvuldige inschatting maken in het vaststellen of diegene voldoende geschoold en toegerust is en ook blijft in de thematieken die cliënten inbrengen.
- De begeleider heeft als prioriteit zich professioneel en persoonlijk te blijven ontwikkelen, waarbij onder andere te denken valt aan opleiding, training, supervisie, nascholing, leertherapie en persoonlijke therapie. De actuele (bij-)scholingsvoorwaarden zijn op de GHG-website te vinden onder lidmaatschap.